Hoefverzorging: Hoe houd je paardenhoeven gezond?

Wat doet de hoef van een paard precies en welke betekenis heeft de hoef voor de gezondheid van het paard? Lees verder!

Paardenhoeven zijn veel meer dan alleen een hoornstructuur. De hoef van uw paard is als een groeiende schoen. Maar wat doet de hoef van een paard precies en welke betekenis heeft het voor de gezondheid van het paard? In dit tijdschriftartikel vindt u veel informatie en tips over de verzorging, functie en rol van de paardenhoef. Wij zijn er zeker van: hoe meer u weet over het ‘tweede hart’ van het paard, hoe gezonder en langer uw paard u door het leven zal dragen!

Waarom hebben paarden eigenlijk hoeven?

Het oorspronkelijke paard, de Hyracotherium, had eigenlijk geen hoeven. Het dier had tenen en leek eigenlijk meer op een hond. Naarmate de evolutie vorderde, werden paarden groter en zwaarder en moesten hun hoeven steeds meer gewicht dragen. De middelste teen van het paard is gedurende miljoenen jaren geëvolueerd tot één enkele ‘hoornteen’: de hoef. En zoals zo vaak was de evolutie ook hier behoorlijk slim.

Hoeven stabiliseren de gang van het paard

De hoeven zorgen ervoor dat het paard stabiel blijft, ook op oneffen terrein. Men moet echter niet denken dat de harde zool ongevoelig is, integendeel. Sommige zenuwen lopen van de hoef naar het been van het paard.

De zenuwen verwerken de impulsen uit de ondergrond direct. Het ‘tastgevoel’ in de hoef zorgt ervoor dat pezen, gewrichten en banden zich stabiliseren zodra er oneffenheden in de grond ontstaan. Dit is essentieel omdat het verdraaien en struikelen voorkomt.

Hoeven zijn ideale schokdempers voor uw paard

Ook al lijken de hoeven van uw paard op het eerste gezicht hard en stijf, toch zijn ze dat niet. Ze functioneren meer als schokdempers. Bij elke stap die het paard op en neer zet, wordt de hoef van het paard licht vervormd, zodat de impact op de grond wordt gedempt. Dit beschermt de gewrichten van het paard. Wanneer de voet op de hoef wordt gezet, wordt deze breder. Wanneer de voet eraf wordt gehaald, wordt deze weer smaller en smaller.

De invloed van leeftijd, ras, etc.

Hoe snel paardenhoeven groeien, hangt af van hun leeftijd. De hoeven van veulens en jaarlingen groeien het snelst: maar liefst 12 tot 15 millimeter per maand. De hoeven van volwassen paarden groeien daarentegen maar half zo snel. Maar het ras speelt ook een rol bij de groei van de hoeven. Arabieren hebben bijvoorbeeld veel sterkere, dichtere en hardere hoeven dan andere rassen. Volbloeden hebben daarentegen vaak een broos hoorn. Maar het is natuurlijk moeilijk om hier algemene uitspraken over te doen. De ontwikkeling van de hoorn verschilt per paard.

Tips voor een goede hoefverzorging

Hoeven groeien – bij sommige paarden sneller, bij andere minder snel. Dit hangt van verschillende factoren af. Als een paard veel bereden wordt, groeien zijn hoeven sneller omdat ze goed doorbloed zijn. Tegelijkertijd slijten ze ook snel, ervan uitgaande dat het paard op harde grond rent. Ook leeftijd, houding en hoefverzorging spelen een belangrijke rol bij de groei van de hoef. Zo groeien beslagen hoeven bijvoorbeeld minder snel dan de hoeven van paarden die zonder hoeven lopen. Toch is een gezonde hoef blij met “vrij lopen”. Ongeacht of uw paard beslagen is of niet, moet u er altijd voor zorgen dat de hoeven van uw paard te allen tijde fit en gezond blijven.

Controleer de hoeven – elke dag!

Controleer elke dag de hoeven van uw paard. Controleer ze voor en na het rijden. Maak ze indien nodig schoon voor de rit, zodat uw paard goed kan lopen. Niets is vervelender dan kleine steentjes of andere vreemde voorwerpen die vastzitten in kleine groeven in de hoef. Ook strooisel en mest dienen voor het rijden verwijderd te worden, anders kunnen er bacteriën in de hoef terechtkomen. Deze kunnen spruw veroorzaken. Spruw veroorzaakt niet alleen een doordringende stank, maar in het ergste geval ook een nare pijn en ontsteking, die zelfs levensbedreigend kan zijn. Na de rit is het tijd om de hoeven te verzorgen. Dat betekent dat ze eerst grondig schoongemaakt en uitgekrabd moeten worden voordat ze weer de stal in gaan.

Hoefverzorging: wassen en invetten

Na het rijden en de eerste schraapbeurt moet iedere paardeneigenaar de hoeven wassen en idealiter ook invetten. Maak hiervoor de benen en hoeven van uw paard grondig schoon met water en een speciale borstel. Zodra de hoeven droog zijn, worden de kroonranden van de hoeven ingevet. Hier vormt zich de nieuwe hoorn, dus de kroonrand heeft extra verzorging nodig. Vooral in de winter is het raadzaam om de gehele hoef te verzorgen met bijvoorbeeld hoefzalf of hoefolie om scheuren en het binnendringen van strooizout te voorkomen. Kwaliteit speelt een grote rol, vooral als het om verzorgingsproducten gaat. In het belang van uw paard moeten onnodige toevoegingen zoveel mogelijk worden vermeden.

Hoeven correct trimmen en raspen

Wanneer paarden zonder ijzers rennen, kunnen de hoeven breken of scherpe randen krijgen. Vervolgens moeten deze met een rasp gladgemaakt worden. Vooral onervaren ruiters en paardeneigenaren moeten regelmatig, ongeveer elke zes tot acht weken, naar de hoefsmid gaan, ook als het paard op blote voeten loopt. Hij bekijkt de hoeven nauwkeurig, bekapt ze en controleert de positie van het paard. Als de hoeven overmatig versleten zijn, kan het nuttig zijn om tijdelijk hoefijzers aan te brengen om kreupelheid en verwondingen te voorkomen.

De juiste voeding voor gezonde hoeven

Naast verzorging speelt voeding, net als bij ons mensen, een belangrijke rol in de gezondheid van uw paard en dus ook in de gezondheid van zijn hoeven. Naast een goede hoefverzorging hebben paardenhoeven ook verschillende voedingsstoffen nodig, zoals zink, biotine en vitamine A. Maar ook eiwitten – in de juiste dosering – zijn een belangrijke energiebron. Bij een uitgebalanceerd dieet is het niet nodig om supplementen speciaal voor de hoeven toe te voegen. Echter, vooral bij sportpaarden komen deficiëntieverschijnselen en dus hoefproblemen vaak voor. Een eiwittekort kan snel een negatief effect hebben op de hoorn van de hoef en leiden tot een tragere groei.

Calcium en biotine voor sterke paardenbotten – en gezonde hoeven!

Net als voor botten, spieren en tanden is calcium ook essentieel voor de groei van hoeven. Een hoog fosfor- en een laag calciumgehalte in het voer kan leiden tot calciumtekort en daardoor zwakke en broze hoeven. Biotine is een belangrijk onderdeel van een uitgebalanceerd paardendieet. Als biotine ontbreekt, groeien hoeven heel langzaam en minder gezond terug. Het kan daarom nuttig zijn om de vitamine als supplement te geven.

Gezonde paardenhoeven dankzij zink en essentiële vetzuren

Zink is het sporenelement dat nodig is voor de groei en genezing van huid en hoorn. Het werkt het beste in combinatie met koper. Zinktekort ontstaat meestal na een ziekte. Als uw paard al een tijdje last heeft van diarree of nierproblemen, kan het nuttig zijn om extra zink te voeren om hoefziekten te voorkomen. Vooral het periopol, het doorlatende buitenste oppervlak van de hoef van uw paard, heeft baat bij essentiële vetzuren. Dit voorkomt dat de hoeven uitdrogen. Omdat het organisme van het paard zelf geen linolzuur en alfa-linoleenzuur kan aanmaken, moeten deze permanent of als kuur met behulp van additieven worden gevoerd.

De drie meest voorkomende hoefziekten

Helaas gebeurt het nog steeds wel eens dat een paard, ondanks de juiste hoefverzorging, zijn hoeven bezeert en ziektes oploopt. Om u precies te laten weten welke symptomen op welke ziekte kunnen wijzen, volgen hier de meest voorkomende hoefziekten. In ieder geval is het beter om de dierenarts en hoefsmid te vroeg te waarschuwen dan te laat!

lijster

Spruw is een bacteriële infectie bij de kikker. Hier vestigen zich rottende bacteriën in de Strahlhorn en breken deze af. Rotstraal wordt vooral veroorzaakt door onvoldoende stal- en hoefverzorging. Een onreine, te vochtige en te warme stal zorgt voor een snelle groei van bacteriën. Paarden die te lang in de modder staan, zijn ook gevoelig voor vervelende rotstraal. De ziekte is vooral te herkennen aan de geur die het veroorzaakt. De straal verandert in een donkere, slijmerige massa. De behandeling van rotstraal wordt hoofdzakelijk door uw hoefsmid uitgevoerd. Hiermee wordt het rotte hoorn uit de hoef verwijderd. Daarna wordt de hoef dagelijks behandeld met ontsmettende tampons. Gedurende deze tijd moet uw paard extra droog en schoon worden gehouden en moet hij extra hoeven verzorgen.

hoef abces

Hoefzweren zijn een veelvoorkomende oorzaak van kreupelheid bij paarden. Hierbij ontstaat een etterige ontsteking tussen de zool- of hoefwandhoorn en het lederhuid van de hoef. Een dergelijke zweer kan ontstaan ​​door op stenen te stappen of door langdurig in de modder te staan. Invloeden van buitenaf zijn niet altijd de oorzaak. Pathogenen die bijvoorbeeld B. dringen via beschadiging van het hoornkapsel de hoef binnen en veroorzaken vaak pijnlijke abcessen. Een hoefabces is herkenbaar aan plotselinge kreupelheid en voelbare warmte en pulsering. Het is nu tijd om snel contact op te nemen met uw dierenarts. Hierbij wordt gecontroleerd of er daadwerkelijk sprake is van een hoefabces, waarna het abces wordt geopend en de hoef wordt afgedekt met een hoefverband. En toen? hoefverzorging! Dagelijks desinfecteren.

hoornscheuren en hoornkolommen

Hoornscheuren zijn lengtescheuren in de hoef en behoren tot de meest voorkomende hoefziekten. Ze lopen vanaf het steunvlak of de kroonrand langs de hoef. Vaak zijn ontbrekende of verkeerde fittingen de oorzaak van de scheuren. Ze kunnen echter ook veroorzaakt worden door overmatige belasting of een slechte hoornkwaliteit van de hoef. Het slechte nieuws: als een hoorn eenmaal gespleten is, groeit deze niet meer aan. Om de beste therapie te vinden, worden röntgenfoto's van de hoeven van het paard gemaakt. Hiermee kan de dierenarts de diepte van de scheur bepalen. Vervolgens trimt hij de hoef op dit punt, stabiliseert hem en laat hem dan met rust totdat de opening is dichtgegroeid. Hoornpilaren zijn helaas een veelvoorkomend gevolg van hoornscheuren. Het is een uitstulping in de hoefwand die zich binnenin de hoef ontwikkelt. Maar ook hoefabcessen of kransslagaders kunnen hoornkolommen bevorderen. Hoornkolommen worden meestal operatief behandeld om ruimte te maken voor gezond hoorn. Vaak worden ook de beschadigde lederhuid en een deel van het bot verwijderd. Vervolgens wordt de hoef ontlast met een hoefijzer en wordt er aanvullende hoefverzorging toegepast.

Hoefijzer – ja of nee?

Veel ruiters vragen zich af: Moet ik mijn paard beslagen laten maken of wil Sneeuwvlok liever op blote voeten blijven? Gezonde hoeven kunnen zonder ijzer, dat is zeker. Of de hoef met ijzer beslagen moet worden, hangt van verschillende factoren af. Bepaalde ziektes maken het noodzakelijk om een ​​hoefijzer te gebruiken. Als u denkt dat uw paard beslagen moet worden, bespreek dit dan met uw dierenarts. Ze zullen je waarschijnlijk verschillende opties voorstellen, het hoeft niet altijd het strijkijzer te zijn. Vaak is een tijdelijke hoefschoen voldoende om de tijdelijke pijn snel onder controle te krijgen.

Wanneer is een hoefijzer nuttig?

Vooral paarden die in de paardensport worden ingezet, hebben onvermijdelijk hoefijzers nodig. Springen, eventing, mennen – hierbij is de belasting van de hoeven bijzonder groot. Het hoorn van de hoeven zou veel te snel verslijten en niet snel genoeg teruggroeien. Dat zou betekenen dat er binnen afzienbare tijd ernstige ontstekingen en kreupelheid zouden optreden. Bij het springen bestaan ​​er hoefijzers die ook voorzien kunnen worden van studs. Dit betekent dat het paard optimaal is uitgerust, afhankelijk van de omstandigheden op de grond. Met een goed hoefijzer kun je verkeerde uitlijningen gemakkelijker corrigeren dan met het natuurlijke hoefhoorn. Het laatste slijt bovendien veel sneller dan ijzer. Hoefijzers zijn daarom ideaal om de druk op pezen en banden te verlichten. Ook het type pasvorm heeft invloed op de manier waarop de schoen rolt. Op deze manier kunnen verwondingen worden voorkomen of zelfs voorkomen.

Nadelen van hoefijzers

Een groot risico: de kans op letsel is helaas groter met hoefijzers dan zonder. In veel stallen waar dieren in groepen worden gehouden, zijn hoefijzers verboden. De verwondingen die ontstaan ​​door het schoppen van andere paarden met hoefijzers zijn vaak ernstig. Ook de kosten mogen niet onderschat worden: de hoeven van het paard moeten elke zes tot acht weken opnieuw beslagen worden. Dat kost veel geld. Tussen de 80 en 150 euro per bezoek aan de hoefsmid is heel normaal. In de meeste gevallen is er echter geen andere oplossing: veel paarden vinden harde en oneffen oppervlakken pijnlijk.

Hoefijzers brengen geluk, toch?

Dat dachten mensen tenminste. Mensen wisten niet dat er in de bovenste hoornlaag van de hoef geen zenuwen zitten en dat het aanbrengen van de hoefcrème daarom geen pijn veroorzaakt. Men ging er dus van uit dat hoefijzers iets magisch hadden. Tegelijkertijd was ijzer een uiterst waardevol materiaal: als je een hoefijzer vond, was dat dus dubbel geluk. Er werd gezegd dat het hoefijzer ziektes en ongelukken uit het huis en de familie van de eigenaar zou weren. Daarom hangen er vandaag de dag nog steeds hoefijzers boven voordeuren. Een tweede legende is gebaseerd op het verhaal dat Sint Dunstan de voeten van de duivel met pijn in zijn schoenen zette en pas stopte toen de duivel zwoer dat hij mensen met hoefijzers zou sparen voor ongeluk.